বাংগালুৰুৰ কোটিপতি উদ্যোগী তথা উইংগিফাইৰ প্ৰতিষ্ঠাপক পৰস চোপ্ৰাই শেহতীয়াকৈ এক বক্তব্য প্ৰদান কৰিছে যিয়ে ভাৰতীয় ষ্টাৰ্টআপ সম্প্ৰদায়ত এক নতুন বিতৰ্কৰ সূচনা কৰিছে। পৰাছে তেওঁৰ নতুন এআই লেব লছফাংকৰ দলটোক ভাৰতীয় গ্ৰাহকৰ সৈতে যোগাযোগ নকৰিবলৈ স্পষ্টকৈ নিৰ্দেশ দিছে। ছ’চিয়েল মিডিয়াত এতিয়া ‘ইণ্ডিয়া এৰি আন্দোলন’ বুলি অভিহিত কৰা এই ধাৰাটোৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখি তেওঁ এই সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰিছে।
এই আন্দোলন আৰম্ভ হৈছিল এজন বিখ্যাত বিনিয়োগকাৰী বৈভৱ ডমকুণ্ডৱাৰৰ এটা পোষ্টৰ পৰা। তেওঁ দাবী কৰে যে গ্ৰাহকে ভাৰতৰ টেক আৰু এআই ষ্টাৰ্টআপক বাৰে বাৰে PoC (Proof of Concept) বিনামূলীয়াকৈ দিবলৈ কয়, কিন্তু পিছত পেইং গ্ৰাহক নহয়। তেওঁ লিখিছে, "এতিয়া প্ৰতিষ্ঠাপকসকলে কৈছে, যথেষ্ট হ'ল। আমি এতিয়া ভাৰতীয় গ্ৰাহকক সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰা বন্ধ কৰি দিছো। ইউনিকৰ্ণ কোম্পানীসমূহেও এই ষ্টাৰ্টআপসমূহৰ সুবিধা বিনামূলীয়াকৈ লৈছে।" পৰাস চোপ্ৰাৰ কঠিন ষ্টেণ্ড I
হিন্দুস্তান টাইমছত প্ৰকাশিত এক প্ৰতিবেদন অনুসৰি পৰস চোপ্ৰাই এই বিষয়ত নিজৰ মতামত দিওঁতে কয়, "মই লছফাংক দলটোক ভাৰতীয় গ্ৰাহকৰ সৈতে কথা পতাত বাধা দিছো। ভাৰত এখন সৰু টেক বজাৰ আৰু প্ৰায়ে প্ৰতিষ্ঠাপকসকল ইয়াতেই সীমাবদ্ধ। কিন্তু ইয়াত স্কেলেবিলিটিৰ অভাৱ।" তেওঁ লগতে কয় যে বহু সময়ত ষ্টাৰ্টআপে ভাৰতীয় বজাৰৰ বাবে অপ্টিমাইজ কৰি থাকে, কিন্তু যেতিয়া বিশ্বজুৰি বৃদ্ধিৰ কথা আহে তেতিয়া তেওঁলোক পিছ পৰি থাকে।
এই আন্দোলনৰ সৈতে জড়িত আন বহু প্ৰতিষ্ঠাপক আৰু বিনিয়োগকাৰীয়েও ভাৰতীয় গ্ৰাহকক লৈ অসন্তুষ্টি প্ৰকাশ কৰিছে। তেওঁলোকে কয় যে গ্ৰাহকে বাৰে বাৰে বিনামূলীয়া ট্ৰাইল বা ডেমো বিচাৰে। ইয়াৰ গ্ৰাহকৰ ধন দিবলৈ ইচ্ছা আৰু ক্ষমতা অতি কম। ইয়াৰ উপৰিও বৃহৎ কৰ্পৰেটসমূহেও বিনামূলীয়া সেৱা ব্যৱহাৰ কৰে। প্ৰাৰম্ভিক ষ্টাৰ্টআপসমূহক ‘বিনামূলীয়া PoC প্ৰদানকাৰী’ হিচাপে এৰি দিয়া হয়
একাংশ লোকে এই পন্থাক ব্যৱসায়িকভাৱে শুদ্ধ বুলি গণ্য কৰিলেও ভাৰতৰ দৰে বিশাল আৰু আশাব্যঞ্জক বজাৰ এৰি যোৱাটো এটা ডাঙৰ ভুল হ’ব পাৰে বুলি বহুতে বিশ্বাস কৰে। এজন ব্যৱহাৰকাৰীয়ে লিখিছে, "এটা বিশ্বব্যাপী ষ্টাৰ্টআপ গঢ়ি তুলিবলৈ ভাৰতীয় বজাৰখনক আওকাণ কৰাটো বুদ্ধিমানৰ কাম নহয়। ইয়াৰ পৰাই আপুনি প্ৰাৰম্ভিক শিক্ষণ আৰু পৰীক্ষণ দুয়োটা লাভ কৰে।"
এই বিতৰ্কই ভাৰতৰ প্ৰযুক্তি গ্ৰাহকৰ আচৰণক লৈও প্ৰশ্ন উত্থাপন কৰে। ভাৰত সঁচাকৈয়ে "বিনামূলীয়াকৈ সকলো পাওক" মানসিকতাৰ বজাৰ নেকি? নে ষ্টাৰ্টআপে নিজৰ ব্যৱসায়িক মডেল আৰু গ্ৰাহকৰ কৌশল পুনৰ চিন্তা কৰিব লাগিব?