যিকোনো কোম্পানীৰ আৰ্থিক অৱস্থা জানিবলৈ আৰু তাত বিনিয়োগ কৰিবলৈ ইয়াৰ বেলেন্স শ্বীট বুজাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। আচলতে বেলেন্স শ্বীটৰ জৰিয়তে আপুনি কোম্পানীটোৰ সম্পত্তি, দায়বদ্ধতা আৰু শ্বেয়াৰহোল্ডাৰৰ ইকুইটিৰ বিষয়ে সম্পূৰ্ণ তথ্য লাভ কৰিব পাৰে। এই কাৰণেই বিনিয়োগ কৰাৰ আগতে ইয়াক সঠিকভাৱে পঢ়া আৰু বিশ্লেষণ কৰাটো অতি প্ৰয়োজনীয়। এতিয়া কওঁ যিকোনো কোম্পানীৰ বেলেন্স শ্বীট পঢ়ি থাকোঁতে কি কি কথা মনত ৰাখিব লাগে।
বেলেন্স শ্বীট পঢ়িবলৈ হ’লে কিছুমান দিশত বিশেষ গুৰুত্ব দিব লাগিব। যেনে- কোম্পানীটোৰ সম্পত্তিৰ ওপৰত। অৰ্থাৎ সেই সকলোবোৰ বস্তু যিবোৰ কোম্পানীটোৰ হাতত আছে আৰু যিবোৰৰ পৰা কোম্পানীটোৱে ভৱিষ্যতে লাভৱান হ’ব পাৰে। ইয়াৰ পিছত কাৰেণ্ট এচেটছ। ইয়াত নগদ ধন, বেংক জমা ধন, গ্ৰহণযোগ্য একাউণ্ট, আৰু তথ্য-পাতিৰ দৰে উপাদানসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। তাৰ পিছত অচল সম্পত্তিৰ পাল আহে। ইয়াৰ ভিতৰত মাটি, যন্ত্ৰপাতি, অট্টালিকা আৰু পেটেণ্টৰ দৰে সম্পত্তিও অন্তৰ্ভুক্ত।
তাৰ পিছত আহে Liabilities আৰু Equity। ইয়াত কোম্পানীটোৰ দায়বদ্ধতা আৰু শ্বেয়াৰহোল্ডাৰসকলৰ মূলধনৰ বিষয়ে তথ্য দিয়া হয়। এইবোৰো দুই প্ৰকাৰৰ। চলিত দায়বদ্ধতা আৰু অচলিত দায়বদ্ধতা। চলিত দায়বদ্ধতাত সেই দায়বদ্ধতাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয় যিবোৰ এবছৰৰ ভিতৰত পৰিশোধ কৰিবলগীয়া হয়। আনহাতে, অচলিত দায়বদ্ধতাত দীৰ্ঘম্যাদী ঋণ আৰু অন্যান্য দীৰ্ঘম্যাদী দায়বদ্ধতা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। ইয়াৰ পিছত শ্বেয়াৰহোল্ডাৰৰ ইকুইটিৰ প্ৰতি গুৰুত্ব দিব লাগিব। ইয়াৰ ভিতৰত শ্বেয়াৰ কেপিটেল, ৰিজাৰ্ভ আৰু কোম্পানীটোৱে উপাৰ্জন কৰা লাভ অন্তৰ্ভুক্ত।
বেলেন্স শ্বীট, যাক বিত্তীয় অৱস্থাৰ বিৱৰণী বুলিও কোৱা হয়, যিকোনো এটা সময়ত কোম্পানী এটাৰ বিত্তীয় অৱস্থা দেখুওৱা এক গুৰুত্বপূৰ্ণ নথি। ই এটা সৰল সমীকৰণৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি তৈয়াৰ কৰা হৈছে। লাইক- সম্পত্তি = দায়বদ্ধতা + শ্বেয়াৰহোল্ডাৰ ইকুইটি। ইয়াত কোম্পানীটোৰ সম্পত্তি (সম্পত্তি), দায়বদ্ধতা (দায়বদ্ধতা), আৰু শ্বেয়াৰহোল্ডাৰৰ ইকুইটি (ইকুইটি)ৰ সবিশেষ সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে। যেতিয়া কোনো কোম্পানীয়ে বিনিয়োগকাৰীৰ পৰা ধনৰ প্ৰয়োজন হয়, ঋণ লয় বা কৰ প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰে তেতিয়া বেলেন্স শ্বীট ব্যৱহাৰ কৰা হয়। শ্বেয়াৰহোল্ডাৰসকলৰ ইকুইটিত শ্বেয়াৰ কেপিটেল, ৰিজাৰ্ভ আৰু চাৰ্প্লাছ অন্তৰ্ভুক্ত। চাৰ্প্লাছ হ’ল কোম্পানীটোৰ লাভ দেখুওৱা ধন, যাৰ সহায়ত লভ্যাংশ দিব পাৰি।
ALSO READ: সোণৰ মূল্য তীব্ৰ বৃদ্ধিৰ প্ৰভাৱ, সোণৰ ঋণ লোৱাৰ গোচৰ ৫০ শতাংশ বৃদ্ধি
কোম্পানীটোৰ দায়বদ্ধতাক অচল আৰু চলিত দায়বদ্ধতাত ভাগ কৰা হয়। নন-কাৰেণ্ট দায়বদ্ধতা হ’ল সেই দীৰ্ঘম্যাদী দায়বদ্ধতা যিটো কোম্পানীয়ে দীৰ্ঘম্যাদীভাৱে পৰিশোধ কৰিবলগীয়া হয়। একে সময়তে চলিত দায়বদ্ধতা হ’ল সেই দায়িত্ব যিটো এবছৰৰ ভিতৰত পৰিশোধ কৰিব লাগিব। দীৰ্ঘ আৰু হ্ৰস্বম্যাদী বিধানসমূহে সাধাৰণতে কৰ্মচাৰীৰ সুবিধাসমূহৰ সৈতে জড়িত দায়বদ্ধতাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰে। ইয়াৰ উপৰিও হিচাপ-নিকাচ আৰু কৰ বিভাগে মূল্য হ্ৰাসৰ গণনাত হোৱা পাৰ্থক্যৰ বাবে বিলম্বিত কৰ দায়বদ্ধতা উদ্ভৱ হয়। মুঠ দায়বদ্ধতা হৈছে শ্বেয়াৰহোল্ডাৰৰ ধন, অচল আৰু চলিত দায়বদ্ধতাৰ যোগফল, যিয়ে কোম্পানীয়ে আনৰ ওচৰত ঋণী মুঠ ধনৰাশিক প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।